Adrenokortikal karsinom, adrenal bezin dış tabakası olan adrenal korteksin kanseri olarak da bilinir. Adrenal bezler böbreklerin üzerinde bulunan bezlerdir. Vücut fonksiyonlarını düzenleyen hormonlar üretirler. Erken evrelerde, adrenokortikal karsinom sıklıkla belirgin semptomlara neden olmaz.
Bu tür kansere sahip birçok kişi, diğer koşullar için görüntüleme veya testler yoluyla tesadüfen kansere sahip olduklarını öğrenir. Örneğin, biri tamamen farklı nedenlerle bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) gibi bir görüntülemeden geçtiğinde adrenal korteks kanseri keşfedilebilir.
Adrenal bez ile ilgili bir sorun, biri hormon seviyelerini kontrol ettirdiğinde de ortaya çıkabilir. Örneğin, bir doktor bir kişinin Cushing sendromu olduğundan şüphelenebilir ve kan testleri yüksek hormon seviyeleri gösterdikten sonra daha fazla araştırma yapmak için neden bulabilir.
Adrenokortikal karsinom tanısı koymak için bir doktor tıbbi geçmişinizi soracak, fizik muayene yapacak ve kan testi, idrar testi ve görüntüleme çalışmaları isteyecektir.
Bu makale, doktorların adrenokortikal karsinomu nasıl teşhis ettiğini incelemekte ve bir teşhiste yer alan farklı testleri ve görüntüleme çalışmalarını özetlemektedir.
Fiziksel Muayene
Fizik muayene, tıbbi geçmişinizi içerecektir. Doktorunuz size hissettiğiniz herhangi bir semptomu soracaktır. Sorular şunları içerebilir:
Sırtınızda veya karnınızda herhangi bir ağrı var mı?
Karnınızda dolgunluk hissi mi yaşıyorsunuz?
Bazı durumlarda, bir adrenokortikal tümör, kortizol , aldosteron , testosteron ve östrojen gibi belirli hormonları aşırı üretebilir.
Ay yüzü olarak da bilinen yuvarlak, dolgun bir yüze sahip olmak gibi bazı semptomların fark edilmesi kolay olabilir. Ancak diğerleri o kadar dikkat çekici olmayabilir. Doktorun kontrol edebileceği belirtiler arasında yüksek kan şekeri veya yüksek tansiyon bulunur.
Adet gören bir kişiyseniz, yüksek testosteron veya östrojen adet döngüsünü etkileyebileceğinden, doktor son zamanlarda adet görüp görmediğinizi sorabilir. Erkeklerde yüksek östrojen, cinsel dürtüyü etkileyebilir ve doktorun da sorabileceği iktidarsızlığa neden olabilir.
Doktor ayrıca ailede kanser, özellikle de adrenal korteks kanseri öyküsü olup olmadığını sorabilir. Ayrıca aşağıdaki kalıtsal koşullardan birine sahip olup olmadığınızı da sorabilirler:
Beckwith-Wiedemann sendromu
Carney kompleksi
Li-Fraumeni sendromu
Bu koşullara sahip kişilerde adrenokortikal karsinom gelişme riski daha yüksek olabilir.
Bir tümör yeterince büyürse, karnınızda elle hissedilen bir yumru oluşmasına neden olabilir. Bir doktor, topakları kontrol etmek için bölgeyi nazikçe palpe edebilir.
Bir doktor sizi yalnızca fizik muayeneye dayanarak teşhis edemez. Karın ağrısı ve yüksek tansiyon gibi bazı semptomlarınız olsa bile, bunlar tek başına kanser olduğunuz anlamına gelmez. Tanı koymak için daha fazla test gereklidir.
Laboratuvarlar ve Testler
Bir doktorun adrenokortikal karsinomu teşhis etmek için kullanabileceği testler arasında idrar ve kan testleri bulunur.
Bir idrar testi, kortizol veya 17-ketosteroid düzeylerini kontrol eder. Bu seviyelerden herhangi biri yüksekse, adrenal kortekste bir sorun olduğunu gösterebilir. Ancak bu, sorunun kanser olduğu anlamına gelmez.
Adrenal korteks ile ilgili sorunları kontrol etmek için kan testleri şunları içerir:
Deksametazon bastırma testleri (kan veya idrar testini içerebilir)
Kan kimyası çalışması
Deksametazon bastırma testleri, düşük veya yüksek dozlarda deksametazon içerebilir. Küçük bir miktar verilirse, bu, adrenal bezin aşırı kortizol üretip üretmediğine bakar. Yüksek dozda deksametazon içeren test, aşırı kortizol üretiminin suçlusunun adrenal veya hipofiz bezi olup olmadığını kontrol eder.
Bir kan kimyası çalışması, hastalığın varlığını gösterebilecek sodyum gibi olağandışı seviyelerde şeyleri kontrol eder.
Biyopsi
Görüntüleme sırasında bir büyüme tespit edilirse, doktor bir iğne kullanarak ondan bir örnek toplamak için biyopsi yapabilir. Bu daha sonra kanser kanıtı için bir patolog (laboratuvar biliminde uzmanlaşmış bir doktor) tarafından hazırlanır ve incelenir.
Kanser Yayıldı mı?
Görüntüleme ve biyopsi kanser bulduysa, doktor kanserin evresini ve vücudunuzun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirlemek için testler ve görüntüleme de yapabilir.
Bazı durumlarda, doktorlar adrenalektomi adı verilen bir prosedürde böbreküstü bezinin çıkarılmasını önerebilir. Daha sonra dokunun kanserli olup olmadığını kontrol edebilecek bir patoloğa bir örnek göndereceklerdir.
Görüntüleme
Fizik muayeneniz ve laboratuvar testleriniz endişe kaynağıysa, bir doktor vücudunuzun içini daha iyi görebilmek için görüntüleme isteyebilir. Görüntüleme testleri şunları içerebilir:
Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması
CT taraması , iç organlarınızın ve dokularınızın görüntülerini üretmek için X-ışınlarını kullanır. Daha iyi görselleştirmeye izin verecek bir kontrast boya almanız veya enjekte etmeniz gerekebilir.
MR
MRI teknolojisi , vücudunuzun içinin görüntülerini üretmek için mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanır. Bir doktor, adrenokortikal karsinom veya böbrek üstü bezi ile ilgili bir probleminiz olduğundan şüphelenirse, karın MR'ı isteyecektir. 5
Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) Taraması
PET taraması , enjekte edilen radyoaktif şeker (glikoz) yoluyla kötü huylu kanser hücrelerini arar. Kötü huylu hücreler daha fazla glikoz emdiği için, bir PET taramasında fark edilmeleri kolaydır.
Adrenal Anjiyografi
Bu prosedür sırasında, bir tıp uzmanı tıkanıklığı kontrol etmek için adrenal arterlerinize (bu bezleri besleyen kan damarları) bir kontrast boya enjekte eder.
Adrenal Venografi
Bu prosedür, adrenal anjiyografiye benzer, ancak arterler yerine damarlardaki tıkanıklıkları arar. Tıp uzmanı, hormon seviyelerini kontrol etmek için bu prosedür sırasında doğrudan adrenal damarlardan kan örneği alabilir.
MIBG Taraması
Bu prosedür sırasında, bir tıp uzmanı size radyoaktif bir malzeme olan çok az miktarda MIBG enjekte eder. Doktorlar, adrenal bezin farklı bir tümörü olan feokromositomanın ayırıcı tanısını kontrol etmek için bu tür taramayı kullanır.
Adrenokortikal Karsinom Evrelemesi
Doktorlar adrenokortikal karsinomu tümör boyutuna ve kanserin böbrek üstü bezinin dışına yayılıp yayılmadığına göre evreler:
Evre I : Tümör kireçten daha küçüktür - 5 santimetre (cm) veya daha azdır - ve başka bir yere yayılmamıştır.
Evre II : Tümör yaklaşık bir yumurta büyüklüğünde veya daha büyüktür (5 cm'den büyük) ve henüz yayılmamıştır.
Evre III : Bu aşamada tümör herhangi bir boyutta olabilir, ancak yakındaki lenf düğümlerine veya dokulara yayılmıştır.
Evre IV : Bu aşamada, tümör herhangi bir boyutta olabilir ve yakındaki lenf düğümlerine ve akciğerler gibi vücudun daha uzak bölgelerine yayılmıştır.
Ayırıcı Tanılar
Bazı durumlar adrenokortikal karsinoma benzer semptomlara neden olabilir.
Mineralokortikoid fazlalığı, yüksek kan basıncına, aşırı aldosteron seviyelerine ve düşük potasyum seviyelerine neden olan kalıtsal bir hastalıktır. Bunlar, hormon üreten adrenal korteks tümörü olan bir kişide ortaya çıkabilecek semptomlardır.
Endokrin sistemin diğer hastalıkları da hormon düzeylerinin yükselmesine neden olabilir, örneğin Cushing sendromu gibi:
Kilo almak
Ay yüzlü
kolay morarma
İnce ekstremiteler ve kalın gövde ve boyun
Kas Güçsüzlüğü
Adrenokortikal karsinom Cushing'e neden olabilirken, başka şeyler de yüksek kortizol seviyelerine neden olabilir, örneğin:
Glukokortikoidlerin uzun süreli kullanımı
hipofiz tümörleri
Diğer tümörler
Adrenal kistler de diğer iyi huylu tümörler gibi benzer semptomlara neden olabilir. Kanser ayrıca başka yerlerden adrenal bezlere de yayılabilir.
Özet
Adrenokortikal karsinomdan genellikle laboratuvar testleri veya diğer durumlar için görüntüleme nedeniyle şüphelenilir. Tanıyı daha fazla araştırmak için, bir doktor fizik muayene ve tıbbi öykü alır ve hormonal ve metabolik anormallikleri aramak için kan ve idrar laboratuvar testleri ister.
Görüntüleme çalışmaları, adrenal bezlerdeki tümörleri ve vücudun diğer bölgelerine yayılıp yayılmadığını arayacaktır. Şüpheli bir tümörden biyopsi alınabilir ve adrenokortikal karsinom olup olmadığını belirlemek için incelenebilir.
Comments