Bazen B8
vitamini olarak anılan inositol, meyve, fasülye, hububat ve fındık gibi
gıdalarda doğal olarak oluşur.
Vücudunuz da
yediğiniz karbonhidratlardan inositol üretebilir.
Bununla
birlikte, araştırmalar, takviye formunda ek inositolün sağlık için çok sayıda
faydaya sahip olabileceğini düşündürmektedir.
Bu makale
inositol takviyelerinin yararları, önerilen dozajları ve potansiyel yan
etkilerine ayrıntılı bir şekilde incelemektedir.
İnositol Nedir?
Genellikle
B8 vitamini olarak anılırsa, inositol bir vitamin değil, bir çok önemli
fonksiyona sahip bir tür şekerdir.
İnositol,
vücudunuzda hücre zarının ana bileşeni olarak yapısal bir rol oynar.
Ayrıca kan
şekeri kontrolü için gerekli olan bir hormon olan insülinin etkisini de
etkiler. Ayrıca, beyninizdeki serotonin ve dopamin gibi kimyasal habercileri de
etkiler.
ABD'de tipik
bir diyetin günde yaklaşık 1 gram inositol içerdiği tahmin edilmektedir. Zengin
kaynaklar tahıl, fasülye, fındık ve taze meyve ve sebzeleri içerir.
Bununla
birlikte, ek inositol dozları genellikle daha yüksektir. Araştırmacılar, umut
verici sonuçlar ve az sayıda yan etki ile günde 18 grama kadar olan dozların
faydalarını araştırmaktadırlar.
İnositol'un Faydaları
İnositol'un Ruh Sağlığına Faydaları Olabilir
İnositol,
beyninizdeki önemli kimyasalları dengelemeye yardımcı olabilir, örneğin,
serotonin ve dopamin hormonlarını arttırmak gibi.
İlginçtir
ki, araştırmacılar depresyon, anksiyete ve kompulsif bozukluğu olan bazı
kişilerin beyinlerinin daha düşük inositol seviyelerine sahip olduklarını
bulmuşlardır.
Daha fazla
araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, bazı çalışmalar inositolün ruh sağlığı
koşulları için alternatif bir tedavi olma potansiyeline sahip olduğunu
göstermektedir. Ayrıca geleneksel ilaçlardan daha az yan etkisi olduğu
görülmektedir.
Panik atak
Araştırma
hala sınırlı olmakla birlikte, inositol takviyelerinin panik bozukluğun tedavisinde yardımcı
olabileceğini göstermektedir.
Panik
bozukluğu olanlar, ani yoğun korku duyguları olan panik atak geçirirler.
Semptomlar hızlı kalp atışı, nefes darlığı, baş dönmesi, terleme ve ellerde
karıncalanma veya uyuşma hissini içerir.
Bir
çalışmada, panik bozukluğu olan 20 birey, 1 ay boyunca her gün 18 gram inositol
takviyesi veya yaygın bir anksiyete ilacı almıştır. İnositol alan hastalar,
anksiyete ilacı kullananlara göre 1 hafta
süresince daha az panik atak geçirmişlerdir.
Depresyon
İnositol,
depresyon belirtilerini azaltabilir, ancak araştırmalar karışık sonuçlar
vermiştir.
Örneğin,
erken bir çalışma, 4 hafta boyunca her gün 12 gram inositol takviyesi almanın
depresyonlu kişilerde semptomları iyileştirdiğini göstermiştir.
Aksine,
sonraki çalışmalar herhangi bir anlamlı yarar gösterememiştir.
Genel
olarak, inositolün depresyon üzerinde gerçek bir etkisi olup olmadığını
söylemek için henüz yeterli kanıt yoktur.
Bipolar bozukluk
Diğer akıl
sağlığı koşullarında olduğu gibi, inositol ve bipolar bozukluğun etkileri ile ilgili
araştırmalar sınırlıdır. Ancak, ön çalışmaların sonuçları umut verici
görünmektedir.
Örneğin,
bipolar spektrum bozukluğu olan çocuklarda yapılan küçük bir çalışma, günde 3 gram omega-3 yağ asidi ve 2 gram
inositolün bir kombinasyonu alındığında mani ve depresyon semptomlarının
azaldığını göstermiştir.
Ek olarak,
çalışmalar günlük alınan 3–6 gram inositolün, bipolar bozukluğu tedavi etmek
için kullanılan yaygın bir ilaç olan lityumun neden olduğu psöriazis
semptomlarının azalmasına yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.
Polikistik Over Sendromu
Polikistik
over sendromu (PKOS), kadınlarda düzensiz adet dönemlerine ve infertiliteye yol
açabilecek hormon dengesizliklerine neden olan bir durumdur. Kilo alımı, yüksek
kan şekeri ve istenmeyen kolesterol ve trigliserit düzeyleri de PKOS ile
ilgilidir.
İnositol
takviyeleri, özellikle folik asit ile kombine edildiğinde PKOS semptomlarını
iyileştirebilir.
Örneğin,
klinik çalışmalar inositol ve folik asitin günlük dozlarının kandaki
trigliserit seviyelerinin azaltılmasına yardımcı olabileceğini
düşündürmektedir.
Dahası, ön
araştırma, inositol ve folik asit kombinasyonunun, PKOS nedeniyle doğurganlık
sorunları olan kadınlarda ovülasyonu destekleyebileceğini bulmuştur.
Bir
çalışmada, 4 ay boyunca günlük olarak alınan 4 gram inositol ve 400 mcg folik
asit, tedavi edilen kadınların % 62'sinde ovulasyona neden olmuştur.
Metabolik Sendrom Risk Faktörleri Kontrolüne Yardımcı Olabilir
Klinik
çalışmalar inositol takviyelerin metabolik sendromu olanlar için yararlı
olabileceğini düşündürmektedir.
Metabolik
sendrom, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet dahil olmak üzere kronik hastalık
riskinizi arttıran bir grup hastalıktır.
Özellikle,
beş durum metabolik sendromla ilişkilidir;
Mide
bölgesinde aşırı yağlanma
Kandaki
yüksek trigliserit seviyeleri
Düşük “iyi”
HDL kolesterol düzeyleri
Yüksek
tansiyon
Yüksek kan
şekeri
Metabolik
sendromlu 80 kadın üzerinde yapılan bir yıllık klinik çalışmasında, günde iki
kez alınan 2 gram inositol, kan trigliserit düzeylerini ortalama % 34 ve toplam
kolesterolü % 22 oranında azaltmıştır. Kan basıncı ve kan şekeri
iyileştirmeleri de görülmüştür.
İnanılmaz
bir şekilde, inositol takviyesi alan kadınların % 20'si çalışmanın sonunda
metabolik sendrom kriterlerini karşılamamıştır.
Gebelikte Diyabeti Önleyebilir
Bazı
kadınlar hamilelik sırasında yüksek kan şekerine sahip olabilirler. Bu duruma gestasyonel diyabet (GDM) denir.
Hayvan
çalışmalarında inositol, kan şekerini düzenleyen bir hormon olan insülin
işleviyle doğrudan ilişkili bulunmuştur.
Bazı bilim
adamları gebelikte her gün 4 gram myo-inositol ve 400 mcg folik asit
kombinasyonunun yararlı olabileceğini düşünmektedir.
Yan Etkiler ve Etkileşimler
İnositol
takviyeleri çoğu insan tarafından iyi tolere edilmiş gibi görünmektedir.
Bununla
birlikte, günde 12 gram veya daha yüksek dozlarda hafif yan etkiler
bildirilmiştir. Bunlar mide bulantısı , gaz, uyku güçlüğü, baş ağrısı, baş
dönmesi ve yorgunluğu içerir.
Gebe
kadınlarda, günde 4 gram kadar inositolün yan etkileri görülmemiş olsa da daha
fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Emzirirken
inositol takviyelerinin güvenliğini belirlemek için yeterli çalışma yoktur.
Bununla birlikte, anne sütünün inositol bakımından doğal olarak zengin olduğu
görülmektedir.
Ayrıca,
inositol takviyelerinin uzun süreli kullanım için güvenli olup olmadığı
belirsizdir. Çoğu çalışmada inositol takviyeleri sadece bir yıl veya daha az
süre için alınmıştır.
Önerilen Dozlar
Takviyelerde
kullanılan iki ana inositol formu vardır: miyo-inositol (MYO) ve
D-chiro-inositol (DCI).
En etkili
tip ve doz konusunda resmi bir fikir birliği olmamasına rağmen, aşağıdaki
dozların etkili olduğu görülmüştür;
Ruh sağlığı koşulları için: 4-6 hafta boyunca
günde bir kez 12–18 gram MYO
Polikistik over sendromu için: günde bir kez
1.2 gram DCI veya 6 ay boyunca günde iki kez 2 gram MYO ve 200 mcg folik asit
Metabolik sendrom için: Bir yıl boyunca günde
iki kez 2 gram MYO
Gestasyonel diyabette kan şekeri kontrolü için:
Günde 2 kez MYO ve günde iki kez 400 mcg folik asit
Tip 2 diyabette kan şekeri kontrolü için: 1
gram DCI ve 6 ay boyunca günde bir kez 400 mcg folik asit
Bu inositol
dozlar, kısa vadede belirli koşullar için yararlı gibi görünmekle birlikte,
daha uzun dönemlerde güvenli ve etkili olup olmadıklarını belirlemek için daha
fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Comments