Endüstriyel Örgüt Psikolojisi Nedir? İş Yerlerini İyileştirmeye Nasıl Yardımcı Olur?

Endüstriyel Örgüt Psikolojisi Nedir? İş Yerlerini İyileştirmeye Nasıl Yardımcı Olur?

Endüstriyel-örgüt psikolojisi, psikolojik teorileri ve ilkeleri organizasyonlara uygulayan bir psikoloji dalıdır. Bu alan, işyeri verimliliğinin artırılmasına ve çalışanların fiziksel ve zihinsel sağlığı gibi ilgili konulara odaklanır.

Endüstriyel organizasyon psikologları, işçi tutum ve davranışlarını incelemek, şirketleri değerlendirmek ve liderlik eğitimi yürütmekte dahil olmak üzere çok çeşitli görevleri yerine getirir. Bu alanın genel amacı, işyerinde insan davranışını incelemek ve anlamaktır.

Endüstriyel-Örgüt Psikolojisi Nedir?

Endüstriyel-örgütsel psikolojinin iki ana yönü olduğunu düşünebilirsiniz. Birincisi, bireyleri belirli iş rolleriyle en iyi şekilde nasıl eşleştireceğimizi içeren endüstriyel bir tarafı vardır. Bu bölüme bazen personel psikolojisi de denir.

Bu alanda çalışan kişiler, çalışan özelliklerini değerlendirebilir ve daha sonra bu kişileri iyi performans gösterebilecekleri işlerle eşleştirebilir. EÖ psikolojisinin endüstriyel tarafına düşen diğer işlevler arasında çalışanları eğitmek, iş performansı standartlarını geliştirmek ve iş performansını ölçmek yer alır.

Psikolojinin örgütsel yönü, örgütlerin bireysel davranışı nasıl etkilediğini anlamaya daha fazla odaklanır. Organizasyon yapıları, sosyal normlar, yönetim stilleri ve rol beklentileri, insanların bir organizasyon içinde nasıl davrandıklarını etkileyebilecek çeşitli faktörlerdir.

EÖ psikologları, bu tür faktörleri anlayarak, bireysel performansı ve sağlığı iyileştirmeyi ve aynı zamanda bir bütün olarak organizasyona fayda sağlamayı amaçlarlar.

Endüstriyel-örgütsel psikoloji uygulamalı bir alan olmakla birlikte, temel teorik araştırmalar da esastır. Kökleri deneysel psikolojiye dayanan EÖ psikolojisi, insan-bilgisayar etkileşimi, personel psikolojisi ve insan faktörleri gibi bir dizi farklı alt alana sahiptir.

Altı Anahtar Konu Alanı

Muchinsky'nin Çalışmaya Uygulanan Psikoloji: Endüstriyel ve Örgütsel Psikolojiye Giriş adlı kitabına göre , endüstriyel-örgütsel psikologların çoğu altı ana konu alanından birinde çalışır:

Çalışan seçimi : Bu alan, iş başvurusunda bulunanların belirli bir pozisyon için kalifiye olup olmadığını belirlemek için tarama testleri gibi çalışan seçim değerlendirmelerinin geliştirilmesini içerir.

Ergonomi : Ergonomi alanı, performansı en üst düzeye çıkarmak ve yaralanmaları en aza indirmek için tasarlanmış prosedürler ve ekipman tasarlamayı içerir.

Örgütsel gelişim : Bu alanda çalışan EÖ psikologları, genellikle kârları artırarak, ürünleri yeniden tasarlayarak ve örgütsel yapıyı geliştirerek örgütlerin iyileştirilmesine yardımcı olur. 

Performans yönetimi : Bu alanda çalışan EÖ psikologları, çalışanların işlerini iyi yapıp yapmadığını belirlemek için değerlendirmeler ve teknikler geliştirir.

Eğitim ve geliştirme : Bu alandaki profesyoneller genellikle belirli işleri yapmak için ne tür becerilerin gerekli olduğunu belirler ve ayrıca çalışan eğitim programlarını geliştirir ve değerlendirir.

Çalışma hayatı : Bu alan, çalışan memnuniyetini artırmaya ve işgücünün verimliliğini en üst düzeye çıkarmaya odaklanır. Bu alandaki EÖ psikologları, işleri daha ödüllendirici hale getirmenin yollarını bulmak veya işyerinde yaşam kalitesini iyileştiren programlar tasarlamak için çalışabilirler.

Endüstriyel-Örgüt Psikolojisi Konuları

Endüstriyel örgüt psikolojisi uzmanları tarafından ele alınan belirli konulardan bazıları şunlardır:

Çalışan motivasyonu : Bu alandaki profesyoneller, çalışanları motive etmeye yardımcı olmak için psikolojik ilkeleri kullanabilir.

Çalışan testi : Psikolojik ilkeler ve testler, EÖ psikologları tarafından, işletmelerin belirli iş rollerine en uygun adayları seçmelerine yardımcı olmak için sıklıkla kullanılır.

Liderlik : EÖ psikologları, liderlerin daha iyi stratejiler geliştirmelerine yardımcı olmak veya yöneticileri ekip üyelerini daha etkin bir şekilde yönetmek için farklı liderlik becerilerini kullanma konusunda eğitmek için çalışabilir.

Ürün tasarımı : Bazı EÖ psikologları, tüketici veya işyeri ürünlerinin geliştirilmesinde yer alır.

İşyeri çeşitliliği : Örgütsel psikoloji alanında, bu alandaki profesyoneller, işletmelerin çeşitlilik ve kapsayıcılık konusunda çalışanları eğitmenin yanı sıra daha fazla çeşitliliği teşvik eden işe alma uygulamaları geliştirmelerine yardımcı olabilir.

İşyeri performansı : EÖ psikologları, çalışan performansını en üst düzeye çıkaran ortamlar ve prosedürler tasarlamak için genellikle işyerindeki davranışları inceler.

EÖ Psikoloji Tarihinde Önemli Kişiler

EÖ Psikolojisi alanında aşağıdakiler de dahil olmak üzere birçok önde gelen isim olmuştur:

Frederick W. Taylor : Taylor, endüstriyel verimliliği artırma konusunda etkili bir kitap yayınlayan bir makine mühendisiydi.

Hugo Münsterberg : Munsterberg, psikolojinin endüstriyel, mesleki ve örgütsel amaçlar için nasıl kullanılabileceği üzerine çalışmalar yayınlayan uygulamalı bir psikologdu. Çalışmalarının alanın erken gelişimi üzerinde önemli bir etkisi oldu. 

James McKeen Cattell : Cattell, bireysel farklılıkların insan davranışını nasıl etkilediğini incelemenin ilk savunucularındandı. 

Kurt Lewin : Lewin, insanların sergileyebileceği bir dizi liderlik stilini tanımlayan etkili bir uygulamalı psikologdu. Çalışmaları ayrıca, sadece bireysel davranışları hesaba katmaktan ziyade, bir durumu etkileyen tüm güçlere bakmaya odaklandı.

Robert Yerkes : Yerkes, zeka testi alanındaki çalışmalarıyla tanınan bir psikologdu. Birinci Dünya Savaşı sırasında askere alınan askerleri değerlendirmek için kullanılan ABD Ordusu için Alfa ve Beta İstihbarat Testlerini geliştirdi. Testlerdeki puanlar, yanıtlayıcının hizmet etme yeteneği ve liderlik potansiyeli dahil olmak üzere yeteneklerini belirlemek için kullanıldı.