Ghrelin, midenin boş olduğunda üretilen bir hormondur. Ghrelin, kan dolaşımı yoluyla beyne gider ve hipotalamustaki nöronları uyararak açlık sinyalleri gönderir. Bu nedenle, ghrelin sık sık "açlık hormonu" olarak adlandırılır. Ancak araştırmacılar şimdi ghrelinin vücutta birçok başka işlevi olduğunu bilmektedir.
Ghrelin Nedir?
Ghrelinin yalnızca açlık hormonu olarak tanımlanması, vücuttaki rolünü basitleştirebilir. Ghrelin, beyninize açlık sinyalleri göndererek yemek yemek istemenizi sağlar. Ancak ghrelinin vücudunuzda birçok başka işlevi de vardır.
Midenizde yiyecek yoksa, hormon ghrelin salınır. Bilim insanları bunu ghrelin seviyelerinin yemekten hemen önce en yüksek olduğunu bilmeleri sayesinde anlarlar. Ghrelin, kan dolaşımı yoluyla hipotalamusa adı verilen beyninizin bir bölümüne gider. Hipotalamus açlığı, susuzluğu, ruh hali ve diğer fiziksel fonksiyonları düzenler. Ayrıca beynin ödül işleme ile sorumlu olan amigdala üzerinde de etkisi vardır. Ghrelin, hipofiz bezi salgılayarak yağ dokusunu parçalayan ve kasların büyümesine neden olan büyüme hormonunun salgılanmasını tetikler.
Ghrelin reseptörleri hipotalamusta hormonla etkileşime girdiğinde, vücudunuza yiyecek kaynağının düşük olduğu ve yemek yemeniz gerektiği konusunda güçlü bir sinyal gönderir. Sonra aç hissetmeye başlarsınız ve vücudunuzda diğer değişiklikler meydana gelir:
Yağ depolamaya başlarsınız. Bilim insanları ghrelinin vücuda kahverengi yağ termogenezini ve yağ hücrelerinizdeki oksidasyonu azaltmasının sinyalini verdiğini bilmektedir. Bu da enerjiyi açlık durumuna karşı korumak için daha az yakıldığı anlamına gelir.
Mide daha elastik hale gelir. Ghrelin, mideyi yiyeceği kabul etmeye ve yiyeceği sindirim sistemi boyunca itmek için "gastrik hareketliliği" arttırır.
İştahınız artar. Beyniniz yemeye başlayana kadar aç olduğunuza dair sinyaller göndermeye devam eder. Yediğinizden sonra, ghrelin seviyeleri 1-3 saat boyunca azalır.
Son zamanlarda yapılan çalışmalar, ghrelinin açlık sinyali görevinin yanı sıra, glikoz ve insülini düzenlemede, kalp sağlığını artırmada, kemik ve kasları korumada ve hatta kansere karşı korunmada da rol oynadığını ortaya çıkarmıştır.
Ghrelin Seviyelerini Değiştirmek
Ghrelinin vücudunuzda bazı faydalar sağlamasıyla birlikte, birçok kişi hala rahatsız edici açlık hissini azaltmak ve daha iyi hissetmek istemektedir. Bu nedenle ghrelini bloke etmek ve daha az yemek yemek mümkün mü? İşte vücudunuzdaki ghrelin hakkında kanıtların ne dediği:
Düzensiz uyku ghrelini artırır. Yeterli uyku almadığınızda ghrelin seviyeleri artar. Bu nedenle vücudunuzdaki ghrelini bloke etmeye yardımcı olmak için iyi bir gece uykusu alabilirsiniz. Uyku aynı zamanda daha az yemek yemenize yardımcı olabilecek leptin hormonunu da üretmenize yardımcı olabilir. Leptin ve ghrelin birlikte doğru miktarda yemenize yardımcı olurlar, ancak kilo verme amacıyla insanlar genellikle leptini artırmak ister.
Boş bir mide ghrelini uyarır. Ghrelin üretimi mideniz boşken başlar, bu nedenle gün boyunca küçük atıştırmalıklar veya öğünler yiyerek ghrelini sınırlayabilirsiniz. Ancak kilo verme hedefiniz ise kalori açığı yaratmanıza yardımcı olacak diyet dostu atıştırmalıkları tercih etmeye çalışın.
Proteinli yiyecekler ghrelini bloke edebilir. 2008 yılında yayınlanan bir çalışma, protein açısından zengin yiyeceklerin ghrelin seviyelerini daha uzun süre baskıladığını göstermiştir. Daha kaslı, daha zayıf bir vücut oluşturmak isteyenler için düşük yağlı proteinler akıllıca bir tercihtir.
Kilo kaybı ghrelini artırır. Kilo veren kişilerin ghrelin seviyeleri, yıllar boyunca aynı ağırlığı koruyan kişilere göre daha yüksektir. Ghrelin seviyelerini kontrol altında tutmak için istikrarlı, sağlıklı bir kilo korumaya çalışın.
Peki, vücudunuzdaki hormonu değiştirmek için bir diyet takviyesi veya ghrelin engelleyici almalı mısınız? Muhtemelen hayır. Çoğu takviye, tok hissetmenize yardımcı olmak için içi bitkilerle doludur, böylece açlık sinyallerine tepki vermeyip daha az yemek yersiniz. Ancak doymak için pahalı bir takviyeye ihtiyacınız yoktur. Lifli gıdalar aynı faydayı daha az paraya sağlar (ve aynı zamanda lezzetlidir!)
Son Söz
Peki ghrelin gibi açlık hormonları gelecekte neler getirecek? Araştırmacılar, birçok hormonun kilonuzu kontrol etmek için nasıl etkileşimde olduğunu incelemeye devam etmektedir. Ancak çoğu, hormonların kilo vermek için kullanılmasının yıllar alacağını söylüyor. Bu arada, uzmanlar çoğu kişinin kilo vermek için sağduyulu yaklaşımları benimsemeye devam etmelerini öneriyor. Sağlıklı, kalorileri kontrol altında tutan öğünler yiyin, bol miktarda fiziksel aktivite yapın ve geleneksel yöntemlerin işe yaramadığı durumlarda doktorunuzla konuşun.