İyot, tiroid bezinin tiroid hormonları üretmesi için gerekli olan oldukça önemli bir elementtir. Vücut kendi başına iyot üretemediğinden, beslenme yoluyla alınması gerekir ve doğru dengeyi sağlamak çok önemlidir. Yetersiz iyot seviyeleri veya aşırı iyot tüketimi, tiroid hastalığına yol açabilir veya var olan tiroid rahatsızlığını kötüleştirebilir.
İyotun Önemi
İyot tükettiğinizde hızla emilir ve kan dolaşımınıza girer. Dolaşımdaki iyotu yakalayan küçük hücrelere sahip olan tiroidiniz onu alır ve oksitler, böylece metabolizmayı düzenlemek için vücutta yol alan tiroid hormonları olan triiyodotironin (T3) ve tiroksin (T4) oluşturmak için kullanılmaya başlanır. İyotun büyük kısmı tiroid bezinde yoğunlaşırken, hormonal olmayan iyot, meme bezleri, gözler, mide mukozası, serviks ve tükürük bezleri dahil olmak üzere çeşitli vücut dokularında bulunur.
Ne kadar İyota ihtiyacımız Var?
İyot için önerilen miktar küçük çocuklar için günde 90 mcg ile gençler ve yetişkinler için 150 mcg arasında değişmektedir.
Bir fincan sade, az yağlı yoğurdun yaklaşık 75 mcg içerdiğini, bir fincan pişmiş makarnanın yaklaşık 27 mcg içerdiğini ve çeyrek çay kaşığı iyotlu tuzun yaklaşık 71 mcg içerdiğini düşünürsek, bu genellikle bir çoğu insanın tüketmesi için kolay miktardır.
Hamile ve Emziren Kadınlar
Amerikan Tiroid Derneği, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'daki tüm hamile ve emziren kadınların, sırasıyla 220 mcg/gün ve 290 mg/gün'lük genel önerilen alımın bir parçası olarak günde 150 mcg iyot içeren doğum öncesi bir vitamin almasını önermektedir. İyot eksikliği çocuklarda zeka ve büyüme geriliğine sebep olduğu için oldukça önemlidir.
Iyot eksikliği
Tiroid hormonu yapmak için iyot gerektiğinden, azalan seviyeler hipotiroidizme (düşük tiroid fonksiyonu) yol açabilir. İyot eksikliği ayrıca guatr (tiroid büyümesi) gelişimi ile de bağlantılıdır .
Çok az iyotun etkisi daha da ileri gider. Şiddetli iyot eksikliği olan annelerden doğan çocuklar, bodur büyüme, şiddetli ve geri dönüşü olmayan zihinsel engeller ve hareket, konuşma ve işitme sorunları yaşayabilir.
Çoğu çocuk iyot takviyesi ile düzelse de, hamilelik sırasında hafif iyot eksikliği bile ince zeka eksikliklerine yol açabilir. Hafif iyot eksikliği ayrıca düşüklere neden olabilir.
Çoğunlukla üreme çağındaki kadınlarda yumrulu, ağrılı göğüsler ile karakterize iyi huylu bir durum olan fibrokistik meme hastalığı da iyot eksikliği ile ilişkilidir.
İyot idrarda tespit edilebilirken, aldığınız iyotun yüzde 90'ı hızla atıldığı için böyle bir teste güvenmek yardımcı olmaz. Bunun yerine, doktorlar iyot alımınızın iyi olup olmadığını belirlemek için tiroid testleri kullanır.
Ek olarak, guatr, hipotiroidizm veya konjenital hipotiroidizm (doğumda düşük tiroid fonksiyonu) gelişimine bağlı olarak tipik olarak iyot eksikliğinden şüphelenilir.
İyot alımınızda yaptığınız herhangi bir ayarlamanın, gerekli gibi görünen bir durumunuz olsun veya olmasın, önce sağlık uzmanınız tarafından onaylandığından emin olun.
Kaynaklar:
Ahad F, Ganie SA. İyot, İyot metabolizması ve İyot eksikliği bozuklukları yeniden gözden geçirildi. Hint J Endokrinol Metab . 2010;14(1):13-17.
Köln, Almanya: Sağlık Hizmetlerinde Kalite ve Verimlilik Enstitüsü (IQWiG). Tiroid testlerini anlama . 2018 güncellendi.
Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH). (2001) Bölüm 1: A Vitamini, K Vitamini, Arsenik, Bor, Krom, Bakır, İyot, Demir, Manganez, Molibden, Nikel, Silikon, Vanadyum ve Çinko için Diyet Referans Alımı. Besin Önerileri: Diyet Referans Alımları (DRI). Bethesda, Maryland: NIH.
Yarrington C, Pearce TR. İyot ve hamilelik . J Tiroid Res . 2011;2011:934104. doi:10.4061/2011/934104
Diyet Takviyeleri Ofisi: Ulusal Sağlık Enstitüleri. İyot: Sağlık Profesyonelleri için Bilgi Notu. Bethesda, Maryland. 26 Eylül 2018'de güncellendi.
Andersson M, Karumbunathan V, Zimmermann MB. 2011'deki küresel iyot durumu ve son on yıldaki eğilimler . J Nutr . 2012;142(4):744-50. doi:10.3945/jn.111.149393
Pearce TR. Amerikan Tiroid Derneği: evrensel tuz iyotizasyonuna ilişkin açıklama . tiroid . 2017;27(2):137. doi:10.1089/thy.2016.0678
Luo Y, Kawashima A, Ishido Y, et al. Otoimmün tiroid hastalığı için çevresel bir risk faktörü olarak iyot fazlalığı . Int J Mol Sci . 2014;15(7):12895-912. doi:10.3390/ijms150712895
Sun X, Shan Z, Teng W. Artan iyot alımının tiroid bozuklukları üzerindeki etkileri. Endokrinol Metab (Seul). 2014;29(3):240-7. doi:10.3803/EnM.2014.29.3.240
Connelly KJ, Boston BA, Pearce EN, et al. Aşırı prenatal maternal iyot alımının neden olduğu konjenital hipotiroidizm . J Pediatr . 2012;161(4):760-2. doi:10.1016/j.jpeds.2012.05.057
Amerikan Tiroid Derneği. İyot eksikliği .
Comments