Asetilkolin Nedir?
Vücut, bir
hücreden diğerine sinyal iletmek için nörotransmiterler olarak bilinen bir dizi
kimyasal kullanır. İnsan vücudundaki en bol nörotransmitterlerden biri
asetilkolindir, genellikle Ach olarak kısaltılarak kullanılır.
Asetilkolin
hem merkezi sinir sisteminde (CNS) hem de periferik sinir
sisteminde (PNS) bulunur.
Asetilkolin
ismi, yapısından türetilmiştir. Asetik asit ve kolinden oluşan kimyasal bir
bileşiktir. Kolinerjik sinapslar, iletimin asetilkolin tarafından aracılık
edildiği sinapslardır.
Asetilkolin Nasıl Keşfedildi?
Asetilkolin
sadece en yaygın kimyasal haberci değil, aynı zamanda tanımlanacak ilk
nörotransmitter olmuştur.
1914'te
Henry Hallett Dale tarafından keşfedilmiştir ve varlığı daha sonra Otto Loewi
tarafından doğrulanmıştır.
Vücutta Asetilkolin Ne İşe Yarar?
Kaslar
Periferik
sinir sisteminde, bu nörotransmitter otonom sinir sisteminin önemli bir
parçasıdır ve kasları harekete geçirmek için çalışır. Otonomik sistem içinde,
asetilkolin pregangliyonik nöronları üzerinde etkili olarak bir dizi fonksiyonu
kontrol eder.
Periferik
sinir sisteminde asetilkolin, motor sinirler ve iskelet kasları arasındaki
sinyalleri ileten nörotransmiterdir. Nöromüsküler kavşaklarda hareket eder ve
motor nöronların kas hareketini aktive etmesine izin verir. Asetilkolinin temel
işlevlerinden biri, motor nöronlardan vücudun iskelet kaslarına sinyal
taşımaktır.
Örneğin,
beyin sağ kolu hareket ettirmek için bir sinyal gönderebilir. Sinyal sinir
lifleri tarafından nöromüsküler kavşaklara taşınır. Sinyal bu kavşak boyunca
asetilkolin nörotransmiteri tarafından iletilir, bu belirli kaslarda istenen
yanıtı tetikler.
Asetilkolin,
kas eylemlerinde önemli bir rol oynadığından, bu nörotransmitteri etkileyen
ilaçlar, çeşitli derecelerde hareket bozukluğuna ve hatta felce neden olabilir.
Beyin ve Merkezi Sinir Sistemi
Asetilkolin
ayrıca merkezi sinir sistemi içinde çeşitli yerlerde de hareket eder. Merkezi
Sinir Sistemi'nde asetilkolin, beyin, motivasyon, uyarılma ve dikkati kontrol
eden bölgelerdeki çeşitli nöronlar arasında modüle edicidir. Merkezi Sinir
Sistemi'nde kritik kolinerjik yolun bozulması Alzheimer hastalığının başlangıcı
ile ilişkilendirilmiştir.
Beyinde
asetilkolin bir nöromodülatör görevi görür. Belirli nöronlar arasında doğrudan
sinaptik iletime geçmek yerine, nöromodülatörler sinir sistemi boyunca çeşitli
nöronlar üzerinde hareket ederler. Ayrıca CNS'de asetilkolin, bir
nörotransmitter sisteminin bir parçası olarak hareket eder ve dikkat ve
uyarılmada bir rol oynar.
Asetilkolin
işlevini kesen ilaçlar ve maddeler vücut üzerinde olumsuz etkilere sahip
olabilir ve hatta ölüme bile yol açabilir. Bu tür maddelerin örnekleri arasında
bazı pestisit türleri ve sinir gazları bulunur.
Comments