Selenyum
eksikliği, insanların fark ettiğinden daha yaygındır ve tüm dünyada selenyum
eksikliği olanların sayısının 500 milyon ila 1 milyar arasında olduğu tahmin
edilmektedir.
Bu nedenle
selenyum eksikliğinin belirtilerini ve bu eksikliği nasıl önleyeceğinizi bilmek
önemlidir.
Selenyum
açısından zengin gıdalar tüketiyor olsanız bile düşündüğünüz kadar selenyum
almıyor olabilirsiniz. Bitki bazlı gıdalarda bulunan selenyumun kimyasal
formları ve seviyeleri, bu bitkilerin büyüdüğü topraktaki selenyumun bileşimine
ve miktarına bağlıdır.
Mikrobiyal
Ekoloji Sağlık ve Hastalık Dergisi, son yıllarda birçok Avrupa ülkesinde
selenyum alımlarında düşüş eğilimi olduğunu belirtmektedir.
Selenyum nedir?
Selenyum
vücutta yapısal ve enzimatik rolleri olan önemli bir mineraldir. Aktif tiroid
hormonunun üretimi için bir antioksidan ve bir katalizör olarak bilinir.
Selenyum'un Sağlık Faydaları
Bağışıklık
sisteminin düzgün çalışması için selenyum gereklidir. Eksiklik duygudurum
dengesizliklerine neden olabilir ve kanser ve romatoid artrit gibi
hastalıkların gelişmesi için daha yüksek bir riske katkıda bulunabilir.
Biyomedikal ve Çevre Bilimleri dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre,
selenyumun oral takviye şeklinde kullanımı ise kanser riskinizi azaltabilir.
Selenyumun
ana görevi, vücudumuzu oksidatif
hasara karşı korumak olan glutatyon peroksidazın üretilmesi için gerekli olan
selenoproteinleri oluşturmaktır.
Selenyumda
bulunan antioksidanlar ve koruyucu özellikler, hücre zarına ve DNA hasarına
neden olabilecek serbest radikallerle savaşmaya yardımcı olur. Serbest
radikaller ayrıca erken yaşlanmaya ve cilt hasarına neden olabilir .
Selenyum Eksikliğinin Nedenleri
Selenyum
bazı et ve deniz ürünlerinde bulunsa da, bitki bazlı gıdalar da selenyumun ana besin kaynağıdır. Bu besinlerin
yetiştirildiği toprağın içeriği, sahip oldukları selenyum miktarında büyük bir
rol oynar.
Bağırsaklarının
bir kısmı çıkarılmış veya şiddetli bir sindirim bozukluğu olan kişiler selenyum
eksikliği için risk altında olabilir.
Selenyum Eksikliği Belirtileri
Selenyum
eksikliğine sahip olabileceğinizi
düşündüğünüzde dikkat etmeniz gereken birkaç uyarı işareti vardır:
Zayıflamış Bağışıklık Sistemi - Selenyum
bağışıklıkta önemli bir rol oynadığı için, selenyum eksikliğiniz varsa
kendinizi zayıf, güçsüz ve halsiz hissetmeye başlayabilirsiniz. Son zamanlarda
sık sık hastalanıyorsanız, selenyum açısından zengin yiyecekleri tüketmeyi
deneyin ve sonrasında kendinizi nasıl hissettiğinizi değerlendirin.
Tırnaklarda Bozulma ve Saç
Dökülmesi - Selenyum eksikliği, saç dökülmesi ile
ilişkilendirilmiştir. Cildiniz renksizleşebilir ve tırnaklarınızda beyaz
çizgiler görünebilir.
Yorgunluk - Her zamanki gibi ya da her
zamankinden fazla yorgun hissederseniz, selenyum eksikliği ile savaşıyor
olabilirsiniz. Bu, zayıflamış bir bağışıklık sisteminin bir sonucu olarak
ortaya çıkabilir ve bu da sizi sağlıkla ilgili birçok sorun için bir hedef haline
getirir.
Beyin Sisi - Eğer konsantrasyon, hafıza kaybı
veya hatta depresyon nöbetleriniz varsa, zihinsel yorgunluk, anksiyete ve bazı
depresyon türleri ile ilişkili olan selenyum açısından eksik olabilirsiniz.
Hipotiroidizm - Hipotiroidizm, tiroidiniz
yeterince hormon üretmediğinde ortaya çıkar. Yorgunluk, depresyon ve kilo
alımını oldukça hızlı bir şekilde yaşarsanız bu durumda selenyum seviyenizi
değerlendirmek isteyebilirsiniz.
İnfertilite - Obstetrik ve Jinekoloji
Dergisi'nde yayınlanan bir araştırmaya göre , selenyum eksikliği tekrarlayan
düşüklere neden olabilir. Erkeklerde ise selenyum eksikliği, sperm
mortalitesine neden olabilir .
Selenyum
eksikliği ile ilişkili diğer semptomlar kas güçsüzlüğü, kalp problemleri ve
grip gibi tekrarlayan hastalıkları içerir. Kronik selenyum eksikliği mental
retardasyon, kalp hastalığı, kanser, astım ve romatoid artrit ile
bağlantılıdır.
Selenyum Bakımından Yüksek Gıdalar
Gıdalar
rafine edildiğinde veya işlendiğinde, selenyum seviyeleri yok edilir. Selenyumu
elde etmenin en iyi yolu, bol çeşitli ve işlenmemiş gıdaları tüketmektir.
Brezilya
fıstığı selenyumun en iyi kaynaklarından birisidir.
Selenyumun
işlenmemiş diğer gıda kaynakları şunlardır:
-Organik
hindi ve tavuk eti
-Ot beslenen sığır eti
-Pastörize yumurtalar
-Yulaf, arpa
ve kahverengi pirinç
-Ayçiçeği ve susam tohumu
-Brokoli , ıspanak ve kuşkonmaz
-Ton balığı,
istiridye, somon , istiridye ve karides
-Tam buğday ekmeği
Selenyum Önerilen Günlük Alım Miktarı
Yüksek
seviyelerde alındığında, selenyum toksik olabilir. Bazı ilaçlarla da etkileşime
girebilir. Bu nedenle, selenyum takviyesi almayı planlıyorsanız, önce
doktorunuza bildirdiğinizden emin olun.
Amerikan
Journal of Clinical Nutrition dergisinde Şubat 2008 sayısında yayınlanan bir
araştırmaya göre, günde 2 adet Brezilya fıstığı tüketimi, selenyum seviyelerini
arttırmak için etkili bir yoldur.
Yetişkinler
için selenyumun tavsiye edilen günlük alım miktarları şunlardır:
19 yaş ve
üstü: 55 mcg
Hamile
kadınlar: 60 mcg
Emziren
kadınlar: 70 mcg
Bazı
kanıtlar, günde 200 mcg'den fazla selenyum takviyesi almanın daha iyi
olabileceğini göstermektedir. Ancak bu yüksek dozu uzun süre almak, diyabet geliştirme riskinizi artırabilir.
Comments